Stel je voor…
Je hebt een rotdag. Je collega deed vervelend, de kinderen ruziën, je to-do lijst is langer dan je energiepeil. En ineens sta je voor het keukenkastje. Je grijpt naar chocola, chips, brood met pindakaas of wat dan ook. Niet omdat je honger hebt. Maar omdat je lichaam iets nodig heeft.
Dat ‘iets’ is troost. Rust. Afleiding. Je eet om een emotie te verdoven.
En dat, lieve lezer, noemen we emotie-eten.
Wat is emotie-eten?
Emotie-eten (ook wel emotioneel eten genoemd) is het eten vanuit een gevoel, in plaats van vanuit fysieke honger. Het is een vorm van coping: je probeert via eten om te gaan met stress, verdriet, eenzaamheid of verveling. Vaak is het een onbewust automatisme.
Wetenschappelijk gezien komt dit doordat stresshormonen zoals cortisol het eetgedrag beïnvloeden. Volgens een onderzoek van o.a. Harvard Health Publications verhoogt cortisol de trek in vet en suiker, wat verklaart waarom we juist die producten kiezen na een stressvolle dag.
“Je hebt geen gebrek aan discipline. Je brein gebruikt eten als EHBO-doos voor emoties.”
Waarom werkt eten (heel even)?
Eten, vooral suiker en vet, activeert het beloningssysteem in je hersenen. Het zorgt voor de aanmaak van dopamine – een stofje dat je even goed laat voelen. Net als een knuffel of een compliment.
Maar… het effect is tijdelijk. Daarna komt vaak het schuldgevoel. En het patroon herhaalt zich.
Emotie-eten gaat dus niet over zwakte. Het is een slimme, maar verouderde overlevingsstrategie van je brein.
De vicieuze cirkel van emotioneel eten
Veel mensen proberen het op te lossen met discipline. Minder eten. Strenge diëten. “Gewoon nee zeggen.”
Maar dat werkt niet en dit is waarom:
Discipline werkt op bewust niveau, terwijl emotie-eten een onbewust patroon is.
Net als nagelbijten of je telefoon pakken bij verveling.
In een studie gepubliceerd in Appetite (2013) bleek dat mensen die veel diëten, juist gevoeliger worden voor emotie-eten. Hoe strenger het dieet, hoe groter de kans op terugval.
Daarom zeggen wij: het gaat niet om wat je eet, maar om waarom je eet.
Wat kun je dan wél doen?
De sleutel zit in bewustwording én herprogrammering van je automatische reacties. En precies dat is waar NLP je bij helpt!
In aflevering 16 van de podcast “Leuker Leren Leven” delen Marcel en ik een krachtige NLP-oefening waarmee je de koppeling tussen emotie en eetdrang kunt doorbreken.
NLP-oefening om emotie-eten te stoppen in 4 stappen
Doe deze oefening op een rustig moment. Sluit eventueel je ogen.
1. Herken je trigger
Denk aan een moment waarop je ging eten terwijl je geen honger had.
Welke emotie voelde je daarvoor? En waar in je lichaam voelde je die?
2. Visualiseer het beeld
Stel je die situatie opnieuw voor. Wat zag je? Wat hoorde je? Wat voelde je?
Maak het zo levendig mogelijk.
3. Verander het beeld
Geef het beeld een andere invulling:
- Maak het zwart-wit en dof
- Verklein het
- Zet er afstand tussen
- Voeg nu een herinnering toe waarin je je krachtig of ontspannen voelde. Koppel dat gevoel aan het oorspronkelijke beeld.
4. Test je gevoel opnieuw
Denk terug aan het oorspronkelijke moment. Voel je verschil? Is de drang minder?
Bij veel mensen verandert er direct iets. Soms zelfs blijvend.
Dit heet submodaliteiten veranderen, een NLP-techniek die je brein leert om een andere betekenis toe te kennen aan een situatie.
Waarom deze oefening werkt
e hersenen zijn als een snelweg vol vaste routes. Emotie → eten was één zo’n route. Door een nieuwe afslag te creëren, train je je brein om andere keuzes te maken. Zónder dwang. Zónder strijd. Gewoon… anders.
En het mooie is: je hoeft het niet perfect te doen. Je hoeft het alleen te blijven oefenen.
Wil jij blijvend afrekenen met emotie-eten?
Bij UNLP helpen we mensen dagelijks om emotie-eten, uitstelgedrag, perfectionisme of onzekerheid los te laten. Niet met quick fixes, maar met diepgaand werk aan je binnenwereld.
Onze NLP-Practitioner opleiding is daar een krachtige ingang voor. Je leert niet alleen jezelf beter begrijpen, maar ook hoe je grip krijgt op je emoties, keuzes en gedrag. En dat werkt óók door op je relatie met eten.
Tot slot: geef jezelf tijd
Als emotie-eten jarenlang jouw manier is geweest om emoties te reguleren, mag je jezelf ook de tijd gunnen om iets nieuws te leren. En vooral: mild zijn als het niet meteen lukt.
“Het gaat niet om discipline. Het gaat om verbinding met jezelf.”
Nieuwsgierig naar de hele aflevering?
Luister hier naar Aflevering 16: Emotie-eten – hoe herken je het en wat kun je doen?
