Wil jij advies over welke opleiding voor jou interessant is? Plan direct jouw gratis groei & adviesgesprek

25 januari 2018
Vincent

Ervaringen familieopstellingen

10 mins

Familieopstellingen Ervaringen: wat vond ik er nou van?

Op 20, 21 en 22 oktober 2017 had ik het voorrecht om een training van internationaal (familie) opsteller Stephan Hausner bij te wonen bij UNLP in Amsterdam.

Ik had al eerder familie opstellingen ervaren, maar nog niet eerder op de manier zoals Stephan dat dit weekend zou doen. Wat het werk van Stephan anders maakt dan de eerdere familie opstellingen? Stephan gebruikt in de opstelling niet alleen het gezin van herkomst en evt. eigen gezin van de cliënt. Maar hij stelt ook iemand op voor een ziekte of symptoom dat speelt bij de cliënt.

Hoe gaat dat nou, zo’n opstelling?

We waren met maar liefst 60 deelnemers en zaten in een grote kring in een grote theaterzaal. Stephan opent met de vraag: “Wie wil er werken?”. Gebruikelijk gaan er een aantal armen de lucht in en dat was hier ook zo. Stephan vertelt later dat hij “aanvoelt” bij welke persoon het leerrendement voor de hele groep groot is. Stephan nodigt vervolgens 1 persoon uit om te komen werken. Wanneer de cliënt naast Stephan plaats heeft genomen is er een korte periode waarin Stephan gewoon even niets zegt en de cliënt aan kijkt.

Natuurlijk kwam er binnen vrij korte tijd, tussen twee opstellingen door, de vraag naar voren: “Wat doe je nou eigenlijk wanneer je gewoon stil naast iemand zit?”. Stephan geeft aan dat hij op dat moment gevoelsmatig contact maakt met de cliënt en goed let op wat het lichaam van de cliënt aan non-verbale communicatie laat zien. Zoals wel een gezegd wordt, begint de opstelling al bij de deur. Daarmee wordt bedoeld dat je een bepaalde energie mee draagt, op ieder moment van iedere dag. De manier waarop je je lichaam draagt vertelt ook een hoop over welke interne processen je hebt lopen. Voor een doorgewinterde opsteller kan dit een open boek zijn.

Vervolgens stelt Stephan doorgaans één van de volgende vragen: wat kunnen we voor je doen, of, wat zou je hieruit willen halen? Afhankelijk van het antwoord op deze vragen wordt er richting gegeven aan de opstelling en gaat hij van start met de opstelling. In de meeste gevallen zet de cliënt een situatie uit een, met familieverbanden en informatie over de ziekte. De ziekte noemt Stephan overigens het symptoom of de symptomen.

Echter was er één cliënt, een man, die niet tot de kern kon komen van wat ‘het probleem’ nou eigenlijk was. Ik wil dit verhaal graag met je delen. Deze man, laten we hem John noemen, had een aantal klachten die sinds 35 jaar een groot deel van zijn leven domineerden. Hij wilde hier graag vanaf en geloofde ook dat dit mogelijk was. Stephan vroeg John om aan te geven wat hij als optimaal eindpunt van de sessie zag. John reageerde wat ontwijkend op de vraag en leek niet duidelijk te kunnen benoemen hoe anderen aan hem zouden zien dat hij een verandering doorgemaakt zou hebben. Hoe de wereld het verschil zou zien tussen hem op dit moment en hem wanneer hij van zijn klachten af zou zijn. Ondanks dat Stephan het op verschillende manieren gevraagd had, kwamen ze niet verder.

Zoals wel een gezegd wordt, begint de opstelling al bij de deur. Daarmee wordt bedoeld dat je een bepaalde energie mee draagt, op ieder moment van iedere dag

Het uitkiezen van een representant

Soms in een opstelling, vertelde Stephan, kom je niet tot de kern van de vraag. In dit geval brachten Johns antwoorden hen geen stap verder. John vroeg Stephan met een omweg wat hij dacht dat oké was om te doen in zijn geval. In dit geval, zei Stephan, is het beter om een opstelling te doen. Kies maar twee representanten uit, één voor jou en één voor mij. Ook hier vroeg John aan de deelnemers wie voor hem en Stephan als representant wilden staan. Normaal gesproken kiest de cliënt mensen zelf uit. Stephan merkte later op dat John in het begin proces heel erg de macht buiten zichzelf plaatste door alle beslissingen door anderen te laten maken.

John koos uiteindelijk representanten voor hemzelf en Stephan. Een representant is, in dit geval, een deelnemer/toeschouwer van de opstelling die desgevraagd aangeeft dat hij of zij de cliënt of een andere persoon uit een systeem willen vertegenwoordigen (representeren) in de ruimte binnen de cirkel. Het valt mij op dat de twee representanten van de heren, vrouwen zijn. Stephan geeft aan dat dit geen enkel probleem is, representanten worden gekozen op basis van de energie die zij uitstralen, niet de sekse. John wordt gevraagd om de representant van zichzelf in de cirkel te zetten. Hiervoor geeft Stephan mee dat iedere plek die John kiest goed is, als dat goed voelt voor hemzelf.

John plaatst zijn representant en die van Stephan vlak naast elkaar, midden in de cirkel. De rechter schouder van Johns representant raakt bijna die van Stephan. Als de representanten rustig staan en John weer naast Stephan is gaan zitten, staat Stephan op en loopt naar de representant van John toe om te vragen hoe het met haar gaat. De representant van John voelt zich groot en sterk en kijkt blij, terwijl de representant van Stephan bijna wegdeinsd. Zij geeft op haar beurt aan dat ze even weg moest lopen van de representant van John om daarna weer terug te kunnen komen.

De interne film

Wat daarna gebeurde vond ik heel interessant. John had niet meegekregen wat zojuist gezegd was, dus Stephan herhaalde dat zijn representant even weg moest, zodat ze daarna weer dichterbij kon komen. Toen John dit herhaalde in zijn eigen woorden, vroeg hij: “Wilde ze niet bij mij zijn?”. Dit raakte John zichtbaar en Stephan ging weer bij hem zitten en herhaalde nogmaals dat zijn representant even weg móést om weer dichtbij te kunnen komen. Met het bezinken van de woorden bij John, leek het alsof zijn representant compleet uit het lood geslagen was. Ze wankelde en leek constant om te vallen. Uiteindelijk liet zij zich op de grond vallen en strekte zich volledig uit.

Ik vond dit best heftig om te zien, zeker omdat Stephan eerder had verteld dat wat er in de opstelling gebeurt, als het ware een ‘film’ is van wat er intern bij iemand gebeurt. Het was ook bijzonder om te zien dat een paar simpele woorden of een korte zin, een groot verschil in een opstelling kunnen maken. Dit viel in vrijwel alle opstellingen op. De zin van Stephans representant die nog eens herhaald werd, had dan ook een grote impact. Johns representant lag een tijd volledig uitgestrekt te puffen en zwaar te ademen. Tegelijkertijd spraken Stephan en John over een gebeurtenis die ongeveer 35 jaar geleden had plaats gevonden.

John had zich in die tijd eenzaam en onbegrepen gevoeld en wilde het liefst onzichtbaar zijn. Op het moment dat John dat zei begon zijn representant naar adem te snakken. Dit was heftig om te zien. En tegelijk ook heel herkenbaar. We willen allemaal wel eens even onzichtbaar zijn. Maar ik had me nooit gerealiseerd hoe een groot deel van jezelf je daarmee ontkent, verstopt of letterlijk verstikt. Ik vond het best confronterend om te zien. John verteld verder hoe hij als een jongen ervaarde dat zijn leven iedere dag een gevecht was dat hij probeerde te overleven. Wederom snakte zijn representant naar adem.

Even later stabiliseerde de ademhaling van Johns representant weer en vertelde hij verdrietig: “Ik ben gewoon heel goed geworden in onzichtbaar zijn. Ik ben altijd onzichtbaar geweest.” Stephans representant was op een afstand van ongeveer een meter gaan zitten op haar knieën. Beide representanten keken elkaar aan en John zei dat hij blij was om gezien te worden.

Langzaam schoven de twee dames dichter naar elkaar toe tot Johns representant bij die van Stephan op schoot was gaan liggen, waarna ze hevig in snikken uitbarstte. Op exact hetzelfde moment brak John ook in tranen uit en zocht steun bij Stephan, die hem heel liefdevol opving. Een tijdje kon John geen woord uitbrengen, evenals zijn representant eerder had laten zien.

Peace comes when the fight is over

Nadat John na enige tijd wat was bijgekomen en de dames in de opstelling ook vrijwel tot een vredige stilstand waren gekomen, zei John iets wat me erg raakte. “Ik heb me 35 jaar lang verstopt en ik weet niet hoe ik weer tevoorschijn moet komen.” Stephan deelde een uitspraak van Bert Hellinger (grondlegger van Familieopstellingen) met ons: “Peace comes when the fight is over.” Met het gevecht doelde hij op het gevecht dat zoveel mensen dagelijks voeren. Een gevecht tegen onszelf en tegen onze kwetsbaarheid.

Kwetsbaarheid is een thema dat bij mij ook een gevoelige snaar raakt en ook ik raak ontroerd. Terwijl ik door mijn tranen heen om me heen kijk, zie ik dat dit voor veel mensen een gevoelig onderwerp is. Bij sommigen loopt er een traan over hun wang, anderen in de cirkel zitten stil voor zich uit te kijken.

Ik vond het confronterend om te zien wat ‘je verstoppen’ kan doen op de lange termijn voor je innerlijke gevoelens en voor je ‘zijn’. John merkt, naar mijn idee heel terecht, op dat hij nu wel kwetsbaar kan zijn, maar dat hij dat in de gemiddelde week niet volhoudt. Hierop stelt Stephan de vraag welke prijs hoger is, kwetsbaar zijn of blijven vechten en verstoppen voor de rest van je leven…

In de nabespreking heeft iedereen een mogelijkheid om nog wat te delen, waar dan over gesproken kan worden. Ook mogen we vragen stellen aan Stephan. Ik hou me in deze ronde wat op de achtergrond, ik ben mijn eigen inzichten nog aan het verwerken.

Stephan deelt tot slot het volgende met ons. Veel mensen zeggen: “Niemand ziet mij.” Maar het grootste deel van het probleem is dat we onszelf niet laten zien. Als we ons met mekaar verbinden, kunnen we elkaar zien. Er is een fenomeen dat veel voorkomt; we zien wel wat we zien, maar onze aandacht wordt getrokken naar dat wat mensen verstoppen en dit maakt ons nieuwsgierig. Wanneer je naar een persoon kijkt wordt je afgeleid door zijn schaduw, waardoor de persoon juist ervaart dat hij niet gezien wordt.

De les die ik eruit haal is deze. Voor iedere persoon die een opstelling mee maakt, of het nu als cliënt, representant of deelnemer/toeschouwer is, is er een les te leren. En het enige dat je daarvoor hoeft te doen is te kijken wat zich voor je afspeelt en vooral ook te voelen wat het binnen in jou raakt.

Wanneer je wanhopig bezig bent een deel van jezelf te verstoppen, kun je niet volledig vrij leven. Het kan je letterlijk de adem benemen. Daarbij valt het anderen op wanneer je niet volledig en oprecht jezelf bent, waardoor mensen juist aandacht krijgen voor hetgeen dat ‘niet klopt’. De enige manier om jezelf volledig te voelen, te ervaren en te leven is om jezelf te accepteren en je van tijd tot tijd kwetsbaar op te stellen. Door volledig oké te zijn met wie je bent, stap je terug in je kracht. En als jij jezelf zo kunt zien, kunnen anderen jou ook zien.

Door UNLP-alumnus Laura Vlasblom.

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte

Inschrijven nieuwsbrief

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEochteND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEochteND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

INSCHRIJVEN VOOR DE NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

INSCHRIJVEN VOOR DE NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEochteND

INSCHRIJVEN VOOR DE NLP BUSINESS PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

Post-hbo INFORMATIEAVOND

Familieopstellingen INFORMATIEAVOND

INSCHRIJVEN VOOR DE NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEOCHTEND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEOCHTEND

INSCHRIJVEN VOOR DE NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

INSCHRIJVEN VOOR DE NLP BUSINESS PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

INSCHRIJVEN VOOR DE NLP BUSINESS PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

INSCHRIJVEN VOOR DE provocatief coachen INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

INSCHRIJVEN VOOR DE NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

INSCHRIJVEN VOOR DE NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

NLP PRACTITIONER INFORMATIEAVOND

INSCHRIJVEN VOOR DE provocatief coachen INFORMATIEAVOND