HET GEWETEN

Het bewust persoonlijk geweten:

We wegen de wetten uit ons groepsgeweten, uit ons systeem van herkomst, bewust en maken daarin persoonlijke keuzes en gaan onze eigen weg.

Het collectieve geweten:

Ook wel collectief bewustzijn. Wat hierin speelt is van een hogere orde dan het groepsgeweten. Het komt aan het licht bij opstellingen en gaat over binding, ordening en balans. Hier geldt: 

·      niemand mag worden uitgesloten
·      alles en iedereen hoort erbij
·     `ouderen’ hebben meer rechten dan ‘jongeren’
·      ‘jongeren’ zijn niet verantwoordelijk voor ‘ouderen’

Het integreren van deze wetten opent de weg naar het spiritueel geweten: daarin zijn we in staat om over de grenzen van de groep te kijken en voelen eerbied en respect voor iedereen. 

Het groepsgeweten van iemands eigen familie en zijn / haar plek daarin is vooral voor de begeleider van belang. Als dat groepsgeweten bijvoorbeeld is belast met ‘pijn’ of ‘verdriet’ zal het lastig zijn om los te laten, om eruit te stappen. Loyaal blijven staat dan gelijk aan onschuld; disloyaal aan schuld.