We lopen zo’n beetje tegen het einde van het jaar aan. Veel mensen kijken dan terug op de afgelopen tijd. Om de balans op te maken en om te reflecteren op hun afgelopen jaar. En bezinning, bewust reflecteren, dat kun je op veel manieren doen. De één effectiever dan de andere. Maar hoe kan bezinning jou kracht en richting geven voor het nieuwe jaar?

Laten we het eens hebben over bezinning. Bezinning is misschien nog wel een beetje een vaag woord. Maar het is niets meer dan reflecteren en nadenken op een bepaalde manier. Als je achteraf kijkt naar bepaalde gebeurtenissen of keuzes, dan zie je vaak ineens de logica erin. Je brein is namelijk in staat om punten met elkaar te verbinden. Om betekenis te geven aan gebeurtenissen. Om iets uit niets te creëren. En op het moment dat je op deze manier terugkijkt, dan ben je aan het bezinnen.

Het klinkt dus wel eenvoudig. Maar niet elke manier is even waardevol voor jou. Laten we eens kijken naar hoe de meeste mensen het gewoonlijk doen.

Manier #1: herinnering

Terugkijken naar wat je het afgelopen jaar hebt gedaan en daarbij je ervaringen herbeleven, is herinneren. Wanneer jij met je gedachten teruggaat naar een herinnering, beleef je dat op dat moment opnieuw. Inclusief emoties, beelden, geluiden etc. De hele zintuigelijke beleving wordt opnieuw beleefd.

Manier #2: evaluatie

Het vergelijken van onze prestaties en hoe we het het afgelopen jaar hebben gedaan, is een evaluatie. Het houdt in dat we onszelf een soort ‘score’ geven. We willen als mens namelijk vooruitgang en groei zien.

Manier #3: motivering

Vaak kijken we terug op recente gebeurtenissen en denken: ‘Waarom zei ik dit?’ of ‘Waarom deed hij of zij dat? Vervolgens hebben we een oordeel over die ervaring. We willen onbewust de gebeurtenis laten matchen met onze innerlijke waarden en principes. Het moet dus ‘goed’ zijn. Of logisch. Of eerlijk. Het gaat dan om goed vs slecht, of juist vs fout.

Manier #4: piekeren

Dit is de meest destructieve vorm van terugkijken. Het piekeren over het verleden, waarin je marineert in zelfmedelijden. Je geeft jezelf of anderen de schuld. En toegegeven: het kan soms stiekem wel lekker zijn of eerlijk voelen om de schuld op een ander af te schuiven. Het gevolg ervan is alleen wel dat je blijft vastzitten in een negatief gevoel.

Wat dan wél?

Deze verschillende manieren van reflecteren zijn niet de meest effectieve manieren. Je leert er namelijk niet echt iets van. Dit verklaart ook waarom mensen steeds dezelfde fouten maken. Maar, wat is dan wél de meest effectieve manier van bezinnen?

Overzicht op gebeurtenissen

Met bezinning probeer je een overzicht te krijgen van wat er is gebeurd. Welke gedachtes en gevoelens je daarbij had. Jouw reactie erop en de invloed die je had op anderen. Het is belangrijk dat je dit vanuit een neutraal perspectief bekijkt. Op deze manier kom je namelijk tot inzichten over jezelf. Bezinning helpt je het verleden te ontdekken en ervan te leren.

Door een helikopter-view waarnemingspositie aan te nemen, dissocieer je van jezelf en de ander. Je kunt de gebeurtenis op een hele neutrale manier bekijken. Dit vereist veel zelfbewustzijn, maar je zal jezelf en jouw reactie op de gebeurtenis veel beter leren begrijpen.

Bezinning kan jou de breedte en diepte geven die nodig zijn voor duurzame verandering. Je krijgt nieuwe inzichten in jouw gedrag en hoe jij reageert op de wereld. Bezinning benadrukt je diepere patronen. Daardoor kun je beslissen of je het vanaf nu anders wilt doen. Je kunt zelf bewust de keuze gaan maken om de controle terug te nemen en dat wat je wil te veranderen.