Waarom doen we wat we doen en wat maakt ons uiteindelijk gelukkig? Terwijl deze vraag al grote filosofen als Aristoteles bezighielden, was het Westen tot voor kort vooral geïnteresseerd en gespecialiseerd in het beschrijven en oplossen van problemen. We hebben hele handboeken waarin alle mogelijke psychiatrische aandoeningen zijn beschreven. De keerzijde laat zich ook zien: nergens zijn mensen zo ongelukkig als in het Westen en is de vraag naar antidepressiva zo groot. Gaan we een tandje te snel? Of focussen we ons op het verkeerde? 

Gelukkig zien we een omslag. Inspiratie uit andere culturen en spirituele stromingen brengt ons terug naar de kern: wat maakt ons leven de moeite waard? En verrassend genoeg is dit ook dé sleutel om snellere beslissingen en deals tot een duurzaam succes te maken. Benieuwd hoe je dat doet? Lees snel verder!

Waarom doen we wat we doen?

Elk menselijk gedrag heeft een reden. Altijd. Zelfs jouw (ver)koopgedrag. Achter ieder gedrag, hoe destructief of irrationeel het soms ook lijkt, schuilt een fundamentele behoefte. Het heeft maar één doel: het oplossen van een probleem (verlangen) en het vervullen van één van onze zes drijvende krachten.

1. Zekerheid: de behoefte aan stabiliteit en veiligheid.
2. Erkenning en waardering: het gevoel ertoe te doen.
3. Liefde en verbinding: ons brein is gemaakt voor verbinding.
4. Groei en ontwikkeling: zodra je stopt met leren, begin je te sterven
5. Vrijheid: emotionele vrijheid en fysieke vrijheid.
6. Betekenisvol leven en bijdragen: iets betekenen voor anderen.

Fundamentele drijfveren uit Het Boek voor Coaches van Vincent van der Burg.

Als je het gedrag van een ander écht wilt begrijpen, zul je moeten achterhalen welke van deze behoeften wordt aangesproken. Bijvoorbeeld: een leidinggevende die voortdurend kritisch is, zoekt misschien naar zekerheid. Of een koper die moeilijk doet over een korting, verlangt naar significante erkenning. Heb je dus al door wat er nodig is voor succesvol onderhandelen? Juist, niet alleen het bevredigen van je eigen behoeften, maar juist oog hebben voor de fundamentele behoeften van de ander.

Van impuls naar intentie

Heb je ooit iets gekocht waarvan je later spijt had? Dat is het werk van impuls: handelen zonder intentie. Als je een bewuster leven wilt leiden, helpt het je om die automatische reacties om te zetten in keuzes die op lange termijn goed voelen. Wat kun je doen?

1. Wees je bewust van triggers. Vraag jezelf af: waarom wil ik dit?

2. Visualiseer het resultaat. Hoe voel je je straks na deze beslissing?

3. Herinner je je echte behoefte. Is dit een impuls of draagt het bij aan groei, verbinding of zekerheid?

Door oefening leer je sneller schakelen van impuls naar intentie, waardoor je sterker en zelfbewuster wordt in elke onderhandeling of aankoop.

Doorbreek negatieve overtuigingen

Wat weerhoudt iemand ervan om ‘ja’ te zeggen tegen jouw voorstel? Eigenlijk is deze vraag veel interessanter dan waarom mensen jouw aanbod leuk en aantrekkelijk zouden kunnen vinden. Vaak bestaat een twijfel uit negatieve overtuigingen: onbewuste gedachten die gedrag sturen. Bijvoorbeeld:

• “Dit product of aanbod is te duur.”
• “Ik ben niet goed genoeg om opslag te vragen.”
• “Dit gesprek loopt vast.”

NLP leert je hoe je overtuigingen kunt herkennen en ombuigen. Stel betere vragen, bied nieuwe perspectieven en leid je gesprekspartner (of jezelf) naar een positievere mindset.

Wat zou het verschil maken als je dit product of deze oplossing had?

Een effectief hulpmiddel is het achterhalen van het verhaal van de ander, voor en na jullie ‘deal’. Stel je voor dat je de persoon die je tegenover je hebt vraagt: “Wat zou het verschil maken als je x had?” Laat ze maar praten, visualiseren, dromen en vertellen. Je creëert daarmee een moment waarop hun succesverhaal werkelijkheid wordt. En voor jou is dit de input om jouw deal mee te verstevigen.

De neurologische basis van verbinding: spiegelneuronen

Heb je ooit iemand zien gapen en voelde je de neiging om hetzelfde te doen? Dat zijn je spiegelneuronen aan het werk. Deze hersencellen maken dat we empathie kunnen voelen en verbinding met anderen kunnen aangaan. Ken je dat wanneer je iemand ziet vallen, dan voel je hun pijn bijna letterlijk. In onderhandelingen kun je dit fenomeen bewust inzetten:

• Match de ander. Stem je houding, stemgeluid en woorden af op degene tegenover je om een gevoel van ‘rapport’ te creëren.
• Wees een match (congruent) met jezelf. Als je je eigen behoeften helder hebt, voel je rust en vertrouwen én straal je dat uit, wat anderen oppikken.

Pas op voor ‘het cocktaileffect’

Ons brein filtert continu informatie en laat alleen door wat relevant lijkt. Dit fenomeen wordt het cocktaileffect genoemd. Hoe werkt dat? Simpel: ons brein kan slechts 60 bits per seconde verwerken, terwijl er maar liefst 11 miljoen bits op ons afkomen. Het grootste deel moet ons systeem dus opzij schuiven.

Aan een klein deel van de informatie besteden we dus meer tijd en aandacht. Welke informatie dit is, is afhankelijk van onze intentie ,de doelen die we ons bewust en onbewust stellen en hoe we ons voelen. 

En dat is precies waar marketing handig op inspeelt. Wanneer iemand je iets probeert te verkopen, neem je een deel van de informatie direct over, terwijl je andere stukken (onbewust) vervormt om ze beter ‘in jouw straatje’ te laten passen, bij jouw overtuigingen. Dit kan ervoor zorgen dat je sneller geneigd bent te kopen—zelfs als je het misschien niet echt nodig hebt.

Kortom, ons brein is een meester in selecteren en aanpassen, maar wees je bewust van wie of wat jouw filters probeert te beïnvloeden.

Priming: de kracht van taal en beelden

Priming is een krachtig psychologisch fenomeen, het wordt te pas en te onpas gebruikt in marketing. Jij weet zelf ook: een simpele verandering in woorden of beelden kan gedrag sterk beïnvloeden. Denk aan een restaurantmenu waarin woorden als ‘ambachtelijk’ of ‘vers van het land’ een hogere prijs rechtvaardigen. In NLP gebruiken we priming niet alleen voor anderen, maar ook voor onszelf. Hoe je tegen jezelf praat, bepaalt je gedrag en keuzes. Onthoud de drie onbewuste beslissingen die we continu maken:

1. Waar richt ik mijn aandacht op?
2. Wat betekent dit voor mij?
3. Wat ga ik doen?

Door bewust te kiezen hoe je deze beslissingen benadert, kun je niet alleen betere deals sluiten, maar ook bewuster leven.

Eerlijkheid en intentie

Uiteindelijk draait elke succesvolle deal om meer dan winst. Het gaat om een win-win: beide partijen moeten zich gehoord en begrepen voelen. Als je eerlijk bent over je intenties en inspeelt op de fundamentele behoeften van de ander, bouw je aan duurzame relaties, zowel professioneel als persoonlijk.

En dan tot slot nog een leuke challenge: maak van elke onderhandeling, interactie of uitdaging een kans om meer voor elkaar te krijgen: voor jezelf én de ander. Het leven is één groot oefenveld, wat een cadeau! 

Wil je meer leren over hoe je NLP inzet om bewuster te leven, betere relaties op te bouwen en succesvoller te communiceren? Bekijk onze opleidingen waarmee je NLP in je dagelijks leven integreert.