Spreken in het openbaar. Voor velen klinkt het als een kunst die alleen weggelegd is voor de geboren sprekers onder ons. Maar wat als je dit kunt leren zonder urenlang je presentatie uit je hoofd te hoeven stampen? Want vaak werkt dat juist averechts. Je publiek haakt af, de inhoud blijft niet hangen, en jij geniet er zelf ook niet van. Oefening is belangrijk, maar alleen als het gepaard gaat met de juiste tools en een authentieke benadering. Dat is precies waar Alex Vaassen expert in is. Tijdens de 3-daagse training Authentiek Presenteren leert hij je niet alleen hoe je vol vertrouwen voor een groep staat, maar ook hoe je blijvende impact achterlaat. En dat, ongeacht je ervaring, achtergrond of aanleg.
Leer authentiek voor groepen staan
Op de vraag wat ‘authentiek presenteren’ écht betekent, reageert trainer Alex Vaassen verrassend nuchter. Toen hem werd gevraagd om een training te ontwikkelen om mensen overtuigend te leren presenteren, antwoordde hij simpelweg: “Nee.” Hij legt uit waarom hij dat antwoord zo snel scherp had: “In mijn ogen gaat presenteren niet over jezelf krachtig neerzetten of overtuigend overkomen. Het draait om volledig jezelf durven zijn. Of iemand nu op z’n gemak staat of stikzenuwachtig is — juist dat echte, die eerlijkheid, maakt een presentatie authentiek en doeltreffend.” Om echt jezelf te kunnen zijn, zegt Alex, is een persoonlijke reis nodig. “Je moet jezelf leren kennen, inclusief je patronen, overtuigingen, kwaliteiten en je valkuilen. Dat proces vormt de basis van authentiek presenteren.”
De kunst van presenteren: breng authenticiteit mee
“De kunst van presenteren gaat veel verder dan een goed voorbereide tekst opdreunen,” zegt Alex Vaassen, trainer en expert op het gebied van authentiek presenteren. Het echte werk gebeurt volgens Alex als je leert jezelf te zijn voor een groep, ook al voel je de zenuwen door je lijf gieren.
De vraag luidde: Alex, wil jij een training ontwikkelen om overtuigend te leren presenteren? Ik heb ‘nee’ gezegd.
“Authentiek presenteren gaat over jezelf durven zijn, ongeacht welk publiek je voor je hebt, en dit ook uitstralen,” legt Alex uit. “Het betekent dat je spreekt vanuit je eigen kracht, zonder je anders voor te doen. Verbaal maar ook non-verbaal. Zo maak je echt contact met je publiek.” Alex merkt vaak dat mensen zich bewust of onbewust een bepaalde rol proberen aan te meten zodra ze voor een groep staan. “Ze denken dat ze ‘de presentator’ moeten spelen, terwijl hun publiek vooral wil voelen dat ze met een echt mens te maken hebben. Iemand die het verhaal echt zelf doorleefd heeft en weet waarover hij het heeft.” Vaak houden we tijdens het houden van een presentatie in ons achterhoofd: ‘Heb ik alles verteld wat ik wil vertellen? Is het aangekomen? Maar waar je je in feite mee moet bezighouden, is of je publiek krijgt te horen wat het wil horen.
De focus verplaatsen van jezelf naar je publiek
Een van de grootste fouten die mensen maken bij spreken in het openbaar is dat ze te veel gefocust zijn op zichzelf, vertelt hij. “Ze zijn druk bezig met vragen als ‘heb ik alles verteld wat ik wilde vertellen?’ of ‘doe ik het wel goed?’ en daarmee verliezen ze hun publiek uit het oog.” De kunst is juist om je boodschap af te stemmen op wat het publiek nodig heeft en om te blijven voelen of je hen echt bereikt. “Een goede presentatie is niet eenrichtingsverkeer. Een publiek wil voelen dat de spreker er voor hen staat, niet alleen voor zichzelf.”
De rol van een model
Een ander aspect dat Alex benadrukt, is het belang van inspirerende rolmodellen om jezelf als spreker verder te ontwikkelen. “Ik laat mijn deelnemers vaak onderzoeken welk element ze specifiek zo inspirerend vinden aan hun favoriete (grote) sprekers en ik laat ze vervolgens goed kijken, ofwel kalibreren.” Daarna kan het modelleren beginnen.
NLP is begonnen met de wetenschap van het modelleren van mensen die op het ene of andere gebied succesvoller waren dan anderen.
“Sommige mensen zien een spreker als Obama (of noem iemand) en denken: ‘ik ben niet zo charismatisch.’ Maar wat ze vergeten is dat een deel van dat ‘charisma’ al in jezelf aanwezig is, anders zou je het niet eens herkennen in die ander. Rolmodellen kunnen een enorm waardevolle spiegel zijn: ze laten zien wat er ook (en al!) in jou zit, mits je het durft in te zetten.” Hetgeen wat jou opvalt in de ander dient als het referentiekader wat je wilt leren. Alex benadrukt hierbij het belang van kalibreren en modelleren: “Door goed te kijken naar hoe een spreker zichzelf presenteert, kun je bepaalde technieken herkennen en vertalen naar jouw eigen stijl. Het gaat niet om het kopiëren van iemands manier van doen, maar om het ontdekken van hoe je dezelfde impact kunt bereiken, zonder dat je jezelf verliest.”
Van angst naar plezier
Voor Alex Vaassen is het gaaf om de transformatie te zien die in drie dagen al zichtbaar is. “In het begin van de training zag ik een vrouwelijke deelnemer die liever weg wilde duiken dan voor een groep staan. Ze was bang om fouten te maken en daardoor sloot ze zich al bij voorbaat af.” Maar door stap voor stap te oefenen, en vooral met een focus op plezier, maakte ze op de laatste dag, de presentatiedag, een grote sprong. “Ze durfde zichzelf ineens te laten zien, zonder al die angsten en remmingen. Ze gaf een presentatie waarbij ze de zaal volledig stil kreeg, en zoveel had dat niet met de inhoud te maken.” Volgens Alex komt die verandering doordat deelnemers leren spreken op een manier die echt bij henzelf past.
Wat je kunt verwachten van de training
De 3-daagse training Authentiek Presenteren biedt een intensief programma waarin deelnemers leren spreken met bezieling en zelfvertrouwen. Naast theorie over hoe je een presentatie opbouwt, wordt er veel geoefend in kleine groepen zodat elke deelnemer de kans krijgt om op zijn of haar eigen tempo te groeien. “We werken veel met persoonlijke feedback en focussen op de unieke kwaliteiten van iedere deelnemer. De training is vooral gericht op praktische vaardigheden. Op de laatste dag geef je een presentatie voor de groep, waarin je laat zien wat je geleerd hebt.”
Voor de groep staan zoals je bent: kom jij het doen?
Tijdens de 3-daagse training Authentiek Presenteren geeft Alex deelnemers de tools om vol vertrouwen op een podium te staan — zonder ooit aan impact te hoeven inleveren. Hij ziet het keer op keer: hoe mensen die eerst stikzenuwachtig waren, leren dat ze prima in staat zijn een groep te boeien als ze zichzelf durven laten zien. “Dat plezier, dat is echt de sleutel. Want als jij plezier hebt in wat je vertelt, dan voelt je publiek dat ook. En dát is uiteindelijk wat een presentatie impactvol maakt.” Alex Vaassen sluit met een glimlach: “Iedereen kan leren spreken met authenticiteit. Het enige wat je nodig hebt, is de wil om jezelf in de spiegel aan te kijken en het lef om voor die groep te gaan staan zoals je bent. Zodra je dat hebt (en daar bent), komt de rest vanzelf.”
Na deze training heb je geleerd hoe je op een natuurlijke manier het verschil kan maken tijdens presentaties. Presentaties in allerlei vormen: een lezing, workshop, speech of bijvoorbeeld het leiden van een vergadering. Je bent in staat met zelfvertrouwen en authenticiteit voor diverse groepen te staan en impact te maken op je publiek. Lees meer over Authentiek Presenteren en meld je aan.